Kraambedcontroles
In de eerste week na je bevalling komen wij verschillende keren bij jou thuis om te kijken hoe het met jou en je kindje gaat. Dit geldt ook wanneer je tijdens de zwangerschap onder controle was van de gynaecoloog. De kraamverzorgster speelt hierbij een belangrijke rol. Zij is onze oren en ogen. Wij zullen met haar en met jullie overleggen als er bijzonderheden zijn. Indien er zich problemen voordoen mag je altijd contact met ons op. Wij zullen je helpen of eventueel hulp hiervoor inschakelen.
Moeder
Bloedverlies
De eerste dagen na de bevalling is het normaal dat je nog bloedverlies hebt. Je moederkoek heeft een grote wond achter gelaten in je baarmoeder. Hieruit verlies je bloed. Het kan zijn dat je in de eerste dagen na de bevalling wat stolsels verliest. Dit is normaal en ze kunnen zo groot zijn als een vuist. Verlies je zoveel bloed dat het maandverband steeds binnen een kwartier vol is, neem dan contact met ons op. Wij raden je aan regelmatig te plassen, hierdoor kan de baarmoeder goed samentrekken. Op deze manier wordt het bloedverlies steeds minder.
Zodra je lichamelijk weer wat actiever wordt ga je vaak tijdelijk iets meer vloeien. Dit is normaal. De bedoeling is dat het vloeien door de weken heen geleidelijk aan minder wordt.
In de loop van het kraambed zal helderrood bloedverlies overgaan in donkerbruin bloedverlies en steeds minder worden tot het uiterlijk na 6-8 weken na de bevalling helemaal verdwijnt.
Baarmoeder
De kraamverzorgster zal gedurende de kraambedperiode iedere dag naar de hoogte van de baarmoeder voelen. Belangrijk is dat je hiervoor een lege blaas hebt. De baarmoeder hoort na de bevalling hard aan te voelen en in de loop van het kraambed steeds kleiner te worden om vervolgens achter je schaambeen te verdwijnen.
Sommige vrouwen voelen het samentrekken van de baarmoeder duidelijk met name tijdens het geven van borstvoeding. Deze naweeën kunnen behoorlijk pijnlijk zijn. Hiervoor mag je gerust paracetamol slikken.
Hechtingen
Indien je hechtingen hebt zal de kraamverzorgster deze ook elke dag controleren. Het is belangrijk om je hechtingen goed te verzorgen. Dit kan je doen door na ieder toiletbezoek de hechtingen onder de douche of met een kan water goed schoon te spoelen en regelmatig het kraamverband te verschonen. Ook is het goed om dagelijks de wond een tijdje te “luchten”. Dit doe je door met de onbedekte wond op bed te liggen. Dit zorgt voor een snellere wondgenezing. Op deze manier voorkom je infecties.
Meestal zullen de hechtingen vanzelf oplossen. Als de hechtingen erg irriteren of de wond is erg pijnlijk kunnen wij de hechtingen op dag vijf na de bevalling verwijderen.
Plassen
Het is belangrijk dat je binnen zes uur na de bevalling geplast hebt. Dit omdat een volle blaas ervoor zorgt dat de baarmoeder niet goed kan samentrekken waardoor het bloedverlies kan toenemen. Probeer de eerste dagen regelmatig te plassen bijvoorbeeld elke keer voordat je voeding gaat geven. Het kan zijn dat het gevoel te moeten plassen de eerste dagen ontbreekt. Indien je niet binnen 6 uur na de bevalling geplast hebt kun je het beste contact met ons opnemen.
Temperatuur en hartslag
De temperatuur en hartslag worden 1 tot 2 keer per dag door de kraamverzorgster gecontroleerd. De temperatuur wordt bij voorkeur rectaal gemeten omdat hij dan het meest betrouwbaar is.
Een temperatuursverhoging tot 38 graden Celcius wordt rond de 3-4-5e dag meestal veroorzaakt door stuwing van de borsten. Indien je koorts krijgt in het kraambed (dat wil zeggen een temperatuur vanaf 38 graden Celsius) neem dan altijd contact met ons op.
Stuwing
Vanaf de tweede dag na de bevalling gaat de omvang van de borsten toenemen. In eerste instantie gaat het om bloedstuwing door de snelle groei van de bloedvaten. Dit merk je doordat de borsten zwaar en warm worden. Bovendien voel je de bloedvaten kloppen in de borsten. Om de bloedstuwing te verlichten kan het helpen om een stevige BH te dragen. Koude kompressen kunnen helpen tegen de warmte, evenals witte koolbladeren in de BH. De kraamverzorgster kan je nog meer tips geven.
Na de bloedstuwing volgt de melkstuwing. De melkklieren komen dan vol met melk, dit zorgt soms voor rode en harde plekken in de borsten. Doordat de borsten zo gespannen zijn kan het voor je baby lastig zijn de tepel goed te pakken. Heb je last van melkstuwing neem dan voor de voeding rustig de tijd. Je kunt eventueel voor de voeding een warme douche nemen. De melk gaat dan vanzelf stromen en de eerste spanning is van de borsten af. Een beetje melk afkolven kan ook verlichting geven.
Ook indien je flesvoeding geeft kun je de eerste dagen last krijgen van stuwing. Bovenstaande adviezen kunnen dan ook helpen om verlichting te geven.
Algemeen welbevinden
Wij vinden het belangrijk om in het kraambed samen met jullie het verloop van de bevalling te bespreken. De bevalling en het kersverse moederschap brengen de nodige emoties met zich mee. Die emoties kunnen per dag verschillen in positieve en negatieve zin. De kraambedperiode hoeft niet altijd een roze wolk te zijn. Door een zware bevalling, de hormoonomslag in je lichaam en de vele emotionele gebeurtenissen in deze periode kunnen er regelmatig kraamtranen komen. Heb je nog vragen over de bevalling of het kraambed stel deze dan gerust aan ons of aan de kraamverzorgster.
Baby
Temperatuur
De temperatuur wordt bij een pasgeboren baby ongeveer 4 maal daags gecontroleerd. Pasgeboren baby’s hebben er soms moeite mee om hun temperatuur op peil te houden. Om ze hierbij te helpen krijgen de meeste baby’s in het begin één of twee kruiken in hun wieg. Een mutsje voorkomt ook dat de baby warmte verliest. De temperatuur van je baby hoort tussen de 36,5 °C en 37,5 °C te zijn. Is de temperatuur wat aan de lage kant (36,5 °C of 36,6 °C) leg dan 2 kruikjes bij de baby in de wieg. Vanaf 36,7 °C is één kruikje voldoende. Is de temperatuur lager dan 36,5 °C of hoger dan 37,5 °C, neem dan contact met ons op.
Plassen en ontlasting
Een pasgeboren baby moet binnen 24 uur na de bevalling gepoept en binnen 48 uur geplast hebben. Het is voor ons dus belangrijk dat je de poep en plasluiers noteert ook als de kraamverzorgster naar huis is.
Wanneer een baby voldoende voeding binnen krijgt zal hij/zij ook meer gaan plassen en zal de ontlasting van de baby gaan verkleuren. Babypoep is in het begin zwart (het zogenaamde meconium) en zal naarmate de baby meer voeding binnenkrijgt geleidelijk verkleuren naar bruin, groen of geel. Aan de hoeveelheden die een baby poept en plast kunnen wij dus ook afleiden of een baby voldoende voeding binnenkrijgt.
Kleur
In de eerste week controleren wij samen met de kraamverzorgster de kleur van de baby. De meeste baby’s worden rond de 3-4-5e dag een beetje geel. Dit wordt veroorzaakt door bilirubine, een afbraakproduct van rode bloedcellen. Pasgeboren baby’s hebben teveel van deze rode bloedcellen en die worden na de geboorte afgebroken waarbij het bilirubine vrijkomt. De lever zorgt ervoor dat het bilirubine met de urine en ontlasting uitgescheiden wordt. Soms functioneert de lever in de eerste week nog niet optimaal waardoor het bilirubine niet snel genoeg wordt opgeruimd. Het hoopt zich dan op in de huid waardoor de baby een geel kleurtje krijgt. De meeste baby’s worden in de eerste dagen een beetje geel. Dit kan geen kwaad en trekt vanzelf weer weg maar wij houden het wel altijd goed in de gaten. Wanneer je baby te geel wordt zullen wij thuis bloed afnemen bij je baby om de bilirubinewaarde te laten bepalen. Soms moet dit een aantal dagen herhaald worden. Is het bilirubinegehalte in het bloed te hoog dan zal je kindje worden opgenomen op de couveuse afdeling. Door middel van speciale blauwe lampen boven het bedje wordt het bilirubine sneller afgebroken en verdwijnt de gele kleur. Indien je kindje niet goed meer wil drinken en/of suf wordt neem dan contact met ons op. Het kan dan nodig zijn dat een kinderarts de baby extra controleert. Meer hierover kun je lezen op www.babyzietgeel.nl
Huilgedrag
Het kost tijd om je baby te leren kennen. Wanneer slaapt de baby, wanneer wil hij/zij drinken? Welk huiltje hoort bij honger, bij een vieze luier, bij krampjes, bij vermoeidheid? Dat ga je op een gegeven moment goed door krijgen. Tot die tijd zal je dus moeten uitvinden wat prettig is voor jullie en voor de baby. Wat bij de ene baby goed helpt hoeft bij de andere baby niet te werken. Waar eigenlijk alle baby’s baat bij hebben is rust, regelmaat en geborgenheid. Bedenk goed dat de baby 9 maanden bij jou in de buik heeft gezeten dichtbij jou dus. Nu ligt hij/zij ineens in de wieg of in de box. Van huid op huid contact worden veel baby’s vaak snel weer rustig.
Als je baby veel huilt lukt het vaak om hem of haar iets te kalmeren door te troosten, knuffelen, voeding geven, etc. Ook hier geldt dat rust en regelmaat goed zijn voor baby’s die snel geprikkeld raken.
Het is heel vervelend als je baby huilt en je weet niet waarom. Het is natuurlijk belangrijk om te kijken of er geen medische reden is. Is er medisch gezien niets te vinden en je baby blijft veel huilen.
Gewicht
Direct na de geboorte wordt de baby gewogen. Dit wordt dagelijks herhaald door de kraamverzorgster, steeds op hetzelfde tijdstip onder dezelfde omstandigheden. Het is heel normaal dat baby’s afvallen na de geboorte. Baby’s mogen tot maximaal 10% van hun geboortegewicht afvallen. De borstvoeding komt meestal rond de vierde dag goed op gang en je ziet dan ook dat baby’s vanaf de vierde dag weer gaan groeien omdat ze dan voldoende voeding binnen krijgen.
Baby’s mogen er 2 tot 3 weken over doen om weer terug te komen op hun geboortegewicht.
Hielprik
In de eerste week na de geboorte krijgt elke baby in Nederland een hielprik. De screening van het hielprik bloed levert belangrijke informatie op over een aantal ernstige ziektes. Vroegtijdige opsporing hiervan is belangrijk om schade aan de gezondheid te voorkomen of te beperken. Jaarlijks wordt de hielprik uitgevoerd bij bijna 180.000 pasgeborenen. De hielprik komen wij thuis bij jullie doen. De baby moet minimaal 72 uur oud zijn. Ben je rond die tijd nog in het ziekenhuis met je baby dan zal de hielprik door het ziekenhuispersoneel gedaan worden. Download hier de folder “Screening bij pasgeborenen, hielprikscreening en gehoorscreening”
Of voor een vertaling hiervan klik je op deze link
Gehoorscreening
In de eerste weken na de geboorte krijgt je kind een gehoortest. Met deze test wordt gemeten of uw kind genoeg hoort om te leren praten. Voor de gehoortest hoeft u niets te betalen. Voor de afspraak van de gehoortest krijg je automatisch, binnen 2 weken, een afspraak via de post. De gehoortest wordt uitgevoerd door het Centrum voor Jeugd en Gezin (het CJG).
In verwachting?
Wij begeleiden je graag in dit bijzondere proces
